شیوع بیماری ویروس آبله مرغان در فصل بهار
به گزارش همشهری آنلاین، آبله مرغان که بیشتر به‌عنوان یک بیماری دوران کودکی شناخته می‌شود، در بهار با شدت بیشتری در جامعه دیده می‌شود.
در این مطلب از همشهری آنلاین، به بررسی دلایل افزایش شیوع آبله مرغان در فصل بهار، علائم، روش‌های انتقال، پیشگیری و نکات مهم مراقبتی خواهیم پرداخت. همچنین نکاتی کاربردی برای والدین، معلمان، و افرادی که با کودکان سروکار دارند ارائه خواهد شد تا بتوانند از شیوع بیشتر این بیماری پیشگیری کنند یا با آن به شیوه‌ای مناسب برخورد نمایند.
اگر در اطراف خود کودکی دارید یا در محیط‌های آموزشی یا درمانی فعالیت می‌کنید، خواندن این مطلب می‌تواند شما را در برابر یکی از شایع‌ترین بیماری‌های ویروسی فصل بهار مجهزتر کند.
علت افزایش شیوع آبله مرغان در فصل بهار
یکی از پرسش‌های رایج این است که چرا آبله مرغان به طور خاص در فصل بهار شیوع بیشتری دارد. چند عامل در این پدیده نقش دارند که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.
- افزایش فعالیت‌های گروهی و تماس نزدیک: با پایان فصل زمستان و گرم‌تر شدن هوا، افراد به‌خصوص کودکان تمایل بیشتری به حضور در جمع، بازی در پارک‌ها، اردوهای مدرسه و فعالیت‌های گروهی پیدا می‌کنند. این نزدیکی فیزیکی، مسیر انتقال ویروس را بسیار آسان‌تر می‌کند.
- ضعف نسبی سیستم ایمنی در پایان زمستان: در پایان زمستان بسیاری از افراد دچار کمبود ویتامین D، کاهش فعالیت بدنی و تغییر در الگوهای تغذیه‌ای هستند. این عوامل باعث تضعیف سیستم ایمنی شده و بدن را در برابر بیماری‌های ویروسی آسیب‌پذیرتر می‌کند.
- ویژگی‌های ویروس عامل آبله مرغان : ویروس واریسلا زوستر (Varicella-Zoster Virus) که عامل آبله مرغان است، در هوای معتدل و مرطوب بهار پایداری بیشتری دارد و توانایی انتقال از فردی به فرد دیگر در این شرایط افزایش می‌یابد.
آشنایی با علائم و دوره نهفتگی آبله مرغان
شناخت دقیق علائم بیماری به تشخیص زودهنگام و پیشگیری از انتقال بیشتر کمک می‌کند. آبله مرغان معمولاً با یک دوره نهفتگی و سپس بروز علائم مشخص آغاز می‌شود.
- دوره نهفتگی: بین ۱۰ تا ۲۱ روز از زمان ورود ویروس به بدن طول می‌کشد تا علائم ظاهر شوند. در این مدت فرد آلوده می‌تواند ناقل باشد بدون آنکه نشانه‌ای از بیماری داشته باشد.
- علائم اولیه: تب خفیف، سردرد، بی‌حالی، کاهش اشتها، و گلودرد ممکن است در روزهای اول دیده شوند.
- ظاهر شدن بثورات پوستی: مهم‌ترین و مشخص‌ترین علامت، دانه‌های قرمز و تاول‌مانند روی پوست است که ابتدا در صورت و تنه ظاهر می‌شوند و سپس به کل بدن گسترش می‌یابند. این ضایعات طی چند روز خشک شده و تبدیل به پوسته می‌شوند.
- خارش شدید: یکی از مشکلات اصلی بیماران، خارش زیاد بثورات پوستی است که در کودکان می‌تواند منجر به زخم شدن پوست شود.
راه‌های انتقال و پخش سریع بیماری
برای درک بهتر شدت واگیر بودن آبله مرغان، لازم است بدانیم این بیماری از چه روش‌هایی به دیگران منتقل می‌شود.
آبله مرغان عمدتاً از طریق تماس مستقیم با ترشحات تنفسی (عطسه و سرفه) یا تماس با مایع تاول‌ها منتقل می‌شود. ویروس از طریق هوا نیز قابل‌انتقال است و در محیط‌های بسته مثل کلاس درس یا خانه به‌سرعت گسترش می‌یابد.
ازآنجایی‌که افراد آلوده می‌توانند از ۲ روز پیش از ظهور بثورات تا ۵ روز پس از خشک‌شدن کامل تاول‌ها ناقل بیماری باشند، شناسایی و ایزوله کردن به‌موقع افراد بیمار اهمیت بالایی دارد.
بیشتر بخوانید: آبله مرغان تا چند روز واگیر دارد ؟ | برای آبله مرغان چی بخوریم ؟ ؛ درمان سریع آبله مرغان در خانه
چه افرادی بیشتر در معرض خطر هستند؟
اگرچه آبله مرغان بیشتر در کودکان دیده می‌شود، برخی گروه‌ها در معرض خطر بیشتری از عوارض این بیماری قرار دارند:
- نوزادان و شیرخواران
- زنان باردار (در صورت ابتلا ممکن است برای جنین خطرناک باشد)
- افراد با سیستم ایمنی ضعیف (مانند بیماران سرطانی، ایدز، یا کسانی که داروهای سرکوب ایمنی مصرف می‌کنند)
- افرادی که در کودکی به بیماری مبتلا نشده‌اند و واکسن نزده‌اند
برای این افراد، آبله مرغان می‌تواند شدیدتر ظاهر شود و گاهی نیاز به بستری در بیمارستان دارد.
بیشتر بخوانید: بایدها و نبایدهای آبله مرغان ؛ آبله مرغان تا چند روز واگیر دارد ؟
روش‌های پیشگیری از آبله مرغان
با وجود واگیر بودن بالا، راه‌هایی برای پیشگیری از این بیماری وجود دارد. برخی از این روش‌ها شامل اقدامات فردی و برخی دیگر شامل تدابیر عمومی و بهداشتی هستند.
- واکسیناسیون: مهم‌ترین روش پیشگیری، تزریق واکسن آبله مرغان است. این واکسن معمولاً در سنین پایین تزریق می‌شود و در بسیاری از کشورها بخشی از برنامه واکسیناسیون کودکان است.
- جداسازی افراد مبتلا: اگر فردی دچار علائم آبله مرغان شد، باید تا خشک‌شدن کامل تاول‌ها از حضور در جمع پرهیز کند. این کار از انتقال ویروس به دیگران جلوگیری می‌کند.
- رعایت بهداشت فردی: شستشوی مرتب دست‌ها، استفاده از دستمال هنگام عطسه و سرفه، و ضدعفونی سطوح می‌تواند به کاهش انتقال ویروس کمک کند.
- اطلاع‌رسانی در مدارس و مهدکودک‌ها: در صورت مشاهده مواردی از بیماری، اطلاع‌رسانی به اولیاء و اتخاذ تدابیر موقتی مثل مرخصی دادن به کودک مبتلا ضروری است.
نحوه مراقبت از بیماران مبتلا به آبله مرغان
اگر کودک یا فردی در خانواده به آبله مرغان مبتلا شد، مراقبت صحیح در خانه می‌تواند در تسریع بهبود و جلوگیری از عوارض نقش مهمی ایفا کند.
- استفاده از داروهای تب‌بر (غیر اسپرینی) برای کنترل تب
- استفاده از لوسیون کالامین یا حمام بلغور جو دوسر برای کاهش خارش
- جلوگیری از خاراندن تاول‌ها با کوتاه‌کردن ناخن‌ها و پوشاندن دست‌ها در کودکان
- رساندن مایعات کافی به بدن و حفظ تغذیه مناسب
- استفاده از لباس‌های نخی و خنک برای آرامش بیشتر پوست
درصورتی‌که علائمی مانند تب بسیار بالا، مشکل در تنفس، یا بثورات غیرمعمول مشاهده شد، مراجعه به پزشک ضروری است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگرچه در برخی موارد آبله مرغان بدون نیاز به درمان خاصی در خانه کنترل می‌شود، اما در موارد زیر باید فوراً به پزشک مراجعه کرد:
- کودک دچار تب بالای ۳۹ درجه و مداوم باشد
- تاول‌ها چرکی شوند یا علائم عفونت نشان دهند
- علائمی مانند خواب‌آلودگی شدید، بی‌قراری یا تشنج مشاهده شود
- بیمار در گروه پرخطر مانند بارداران یا بیماران با ضعف ایمنی قرار داشته باشد
سخن پایانی
آبله مرغان اگرچه در برخی موارد بیماری خفیفی است، اما در صورت بی‌توجهی می‌تواند موجب ناراحتی گسترده و گاهی عوارض جدی شود. فصل بهار به دلیل شرایط مناسب برای گسترش ویروس، فصل پرخطری برای شیوع این بیماری است.
با آگاهی از دلایل افزایش شیوع در بهار، شناخت علائم و روش‌های انتقال، توجه به مراقبت‌های خانگی مناسب و مهم‌تر از همه پیشگیری از طریق واکسیناسیون و رعایت بهداشت، می‌توان تا حد زیادی از شیوع و عوارض این بیماری جلوگیری کرد. مسئولیت‌پذیری اجتماعی، به‌ویژه از سوی والدین و کارکنان مراکز آموزشی، در پیشگیری از گسترش آبله مرغان در فصل بهار نقش کلیدی دارد. در نهایت، آگاهی بهترین سلاح در برابر بیماری‌های واگیردار است و همین آگاهی می‌تواند به شما کمک کند تا فصل زیبای بهار را با آرامش و سلامتی پشت سر بگذارید.
