محصولات نور با رویکرد تقریب بین مذاهب تولید می‌شوند
ارتباط فردا: حجت‌الاسلام محمدحسین بهرامی، رئیس مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی در بازدید رؤسا و مدیران دانشگاه‌ها و مراکز مطالعات اسلامی از ۱۷ کشور جهان از مرکز نور اظهار کرد: این مرکز از سال ۱۳۶۸ به دستور مقام معظم رهبری فعالیت خود را با هدف تسهیل دسترسی محققان به منابع و متون اسلامی به شیوه دیجیتالی آغاز کرد.
استاد حوزه و دانشگاه افزود: جنس فعالیتی که در مرکز صورت می‌گیرد، صرفاً فعالیت فنی نبوده؛ و فعالیتی است که امروز به عنوان علوم اسلامی دیجیتال شناخته می‌شود که یک رشته بینارشته ای است که مستلزم نگاه علمی آن رشته و هم نگاه فنی مبتنی بر ظرفیت‌های فناوری اطلاعات و ابزارهای مرتبط آن است که در این عرصه، مرکز نور ۳۵ سال فعالیت خود را پشت سر می‌گذارد.
بهرامی در بخش دیگری از سخنان خود به معرفی دستاوردها و تولیدات شاخص مرکز نور پرداخت و گفت: کتابخانه دیجیتال نور یکی از محصولات تحت وب است که مشتمل بر ۱۲۰ هزار جلد کتاب، تقریباً در تمام رشته‌های علوم اسلامی اعم از قرآن و تفسیر، حدیث و علوم حدیث، رجال، فقه، اصول، لغت، تاریخ، فلسفه، عرفان، کلام و… می‌باشد.
وی تصریح کرد: تلاش کرده‌ایم بویژه متمرکز باشیم بر روی تراث اسلامی، ابتدا تا قرن پنجم و سپس تا قرن دهم و این آثار را دیجیتالی کنیم، کاری که انجام داده‌ایم اینست که این ۱۲۰ هزار جلد هم به صورت تصویری و هم متنی و قابل جستجو در این پایگاه قرار دهیم، بطوریکه اگر کلمه التفسیر را جستجو کنید اولین مورد تفسیر التبیان فی التفسیر القرآن است که علاوه بر تصویر صفحه متن کتاب در اختیار شما قرار می‌گیرد تا بتوانیم به سهولت از قابلیت جستجوی آن استفاده کنید.
عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه ادامه داد: در این محصول شبکه ای از روابط معنایی هم بین کتب برقرار شده است، یعنی اگر صفحه‌ای دارای پاورقی باشد، با کلیک کردن روی پاورقی که لینک شده، به متن آنکه در کتاب دیگری است، وارد می‌شوید، یا اگر آیه‌ای به کار رفته که برچسب گذاری شده، می‌توانیم به آن صفحه ورود کنیم و کار تحقیقی خود را ادامه دهیم. نمایه‌های مختلف موضوعی و شکلی بر روی محتوای کتب برچسب گذاری شده، در واقع دیتا و محتوای این کتاب‌ها محتوایی عمیق و برای محققی که قصد کار پژوهشی دارد بسیار کمک کننده است.
رئیس مرکز نور بیان کرد: در کنار این کتابخانه مرتبط با کتب، یک کتابخانه ویژه مجلات با عنوان نورمگز داریم که بیش از یک و نیم میلیون مقاله، مجله علوم اسلامی و انسانی را گردآوری کرده‌ایم، که اگر به صفحه عناوین مجلات برویم و زبان مورد نظر (عربی) را انتخاب کنید، خواهیم دید ۵۲۳ عنوان مجله عربی از کشورهای مختلف اسلامی در این اثر گردآوری شده است که برای نمونه می‌توان به؛ مجله الرساله مربوط به سال ۱۳۱۱ هجری شمسی با قابلیت جستجو اشاره کرد.
بهرامی در بخش دیگری از سخنان خود از بکارگیری هوش مصنوعی در تولیدات نور نام برد و افزود: قابلیت جدیدی که از طریق هوش مصنوعی نسبت به آن اهتمام داریم، سه زبانه کردن تمام مقالات به زبان فارسی، عربی و انگلیسی است. شاید ترجمه‌ها توسط هوش مصنوعی خیلی دقیق نباشد، ولی اگر کلید واژه‌هایی را به زبان‌های دیگر داشته باشیم، تا محقق بداند در زمینه پژوهشی‌اش، اثری تولید شده، بدون تردید کمک بسزایی به محققان کرده‌ایم.
وی بیان کرد: در کنار این بانک‌های اطلاعاتی، اطلاعات ۴۵ میلیون صفحه کتاب و دو میلیون صفحه مجله گردآوری شده است. در کنار این بانک‌ها یک سری دانشنامه موضوعی در رشته‌های مختلف علوم اسلامی در حال خدمات رسانی به محققان و پژوهشگران هستند که «پایگاه قرآن کریم»، یکی از این دانشنامه‌های موضوعی است، این پایگاه مشتمل است بر ۱۵۰ ترجمه از قرآن کریم به زبان‌های مختلف انگلیسی، آلمانی، اردو، … و ۴۰۰ دوره تفسیر اسلامی که در واقع بزرگترین بانک تفاسیر اسلامی می‌باشد.
وی اضافه کرد: در این سامانه آیه به آیه به تفاسیر متصل می‌باشند، اگر سوره‌ای را بیاورید و آیه‌ای از آن را انتخاب کنید، هر تفسیری که ذیل این آیه نکته‌ای را بیان کرده است، بدون نیاز به جستجو به این آیه متصل هستند و حتی می‌توان بر اساس دسته بندی‌هایی که از این تفاسیر وجود دارد، نوع تفاسیر اعراب القرآن، بلاغة القرآن، سوال و جواب، ترجمه معنوی، ترجمه روایی، تفاسیر اجتماعی، تفاسیر اجتهادی و ادبی….، با انتخاب نوع تفاسیر می‌توان هر آیه را بر اساس نیاز خود، تفسیر کنید.
بهرامی گفت: در افزونه‌ای دیگر، احادیث ذیل هر آیه را استخراج کرده‌ایم، چه کتب تفسیری و چه کتب روایی از شیعه و اهل سنت را در این برنامه طراحی کرده‌ایم تا محقق با سهولت بیشتری به کار پژوهشی خود بپردازد.
وی افزود: توجه به علم سنجی در تمامی فرایندهای کمی و کیفی محصولات نور و استفاده از اطلاعات علمی از شاخص‌های مهم تولیدات نور است.
یادآور می‌شود، در دیدار امروز بیش از ۵۰ رئیس و معاون دانشگاه و مرکز مطالعات اسلامی از ۱۸ کشور جهان حضور داشتند که در پایان به سوالات آنان پاسخ داده شد.
