بهارستانی بی‌بهار در تهران

همشهری آنلاین – سیدسروش طباطبایی‌پور: محله‌ای که به چشم خود، مرگ قائم‌مقام فراهانی و میرزاده عشقی را دید و شاهد تاجگذاری ناصرالدین‌شاه قاجار بود؛ محله‌ای که هنرمندان سازبه‌دست را بدرقه کرده و شاهد ورود عاشقان علم به مدرسه سپهسالار بوده است؛ محله‌ای که موافقان و مخالفان مصدق در آن راهپیمایی کردند و بوی باروت توپ‌های شلیک‌شده به مجلس را استشمام کرده است.

بیش‌تر بخوانید:

سیدی که همیشه خندان بود! | پل فرانسوی، در محله ای که روزگاری با تهرانی ها مهربان بود

حالا در این روزهای اسپندی و باشکوه، گشتی در محله بهارستان خواهیم زد و با گوش هوش، به صدای تاریخ تهران گوش فراخواهیم داد.

• تاریخش

محله بهارستان را به نام میدانش می‌شناسند، اما قصه تغییر نام این میدان در زمان‌های گوناگون، خودش خبر از تاریخ آن می‌دهد. نام‌های قبلی این میدان، ابتدا جلوخان باغ نگارستان بود و سپس باغ نگارستان، باغ سپهسالار، بهارستان، عزیزیه، مجلس و شاه‌آباد!

در زمان جلوس فتحعلی‌شاه قاجار در کاخ نگارستان، اینجا را جلوخان باغ نامیدند و بعد از او وقتی میرزاحسین‌خان سپهسالار زمین‌های اینجا را خرید و باغی برای خودش دست‌وپا کرد، به اینجا باغ سپهسالار گفتند و وقتی پس از مرگ او، ناصرالدین‌شاه زمین‌هایش را مصادره کرد و آنها را به عزیزالسلطان، داماد عزیزش بخشید، به عزیزیه معروف شد. وقتی مشروطه‌خواهان هم در این محله، مجلس‌شان را بنا کردند، به محله مجلس مشهور شد و وقتی مجسمه رضاخان را در میدانگاهی این محله نصب کردند، شاه‌آباد شد و پس از طلوع بهار انقلاب اسلامی، دوباره بهارستان!

• ساختمان‌هایش

یکی از ساختمان‌خیزترین محله‌های تهران، محله بهارستان است؛ ساختمان‌هایی که هر کدام، اهمیت تاریخی ویژه‌ای دارند. ساختمان مجلس شورای اسلامی و بناهای الحاقی آن، مسجد و مدرسه شهید مطهری، موزه هنرهای ملی، باغ نگارستان، عمارت مسعودیه، منزل‌موزه شهید رجایی و… از این جمله‌اند.

عکس: همشهری / سحر حبیبی

عکس: همشهری / محمد عباس‌نژاد

• صبای بهارستان

اگر در این روزهای محله بهارستان گشتی بزنید، فروشگاه‌های سازهای سنتی و مدرن توجه شما را به‌خود جلب می‌کنند. شاید دلیلش، خانه استاد ابوالحسن صبا باشد که در این محله است. او آهنگساز، نوازنده و معلم موسیقی بود که در نواختن سازهایی چون ویلون و سه‌تار تبحر داشت و بنا به وصیت او، خانه‌اش در خیابان ظهیرالاسلام در اختیار دانشگاه هنرهای زیبا قرار گرفت و به موزه تبدیل شد.

عکس: همشهری / محمد توکلی

عکس: همشهری / محمد توکلی

• اکنونش

محله بهارستان به خیابان‌های انقلاب، بهارستان، سعدی و جمهوری محدود و میدان آن در سال ۱۳۹۵، ثبت ملی شد. این محله که روزی پر از دار و درخت بود و در باغ آن، عروسی جناب شاه‌قجری ۷شب و ۷روز برپا شد، حالا بی‌درخت شده و پر از مغازه‌های جورواجور و کوچه‌های تنگ و تار است. بورس کیف و کفش، بورس کاغذفروشان، تعدادی چاپخانه و… و تا دلتان بخواهد ساختمان قدیمی و خاطره‌انگیز، از جاذبه‌های این محله تهران قدیم است.

عکس: همشهری / علیرضا طهماسبی